کاشی معقلی:

نقوش معقلی از‌ مصالحی مانند آجـر و کـاشی ساخته‌ می‌شود و ترسیم آن اغلب در‌ جدول‌های‌ ساده‌ انجام‌پذیر است.به‌طور خلاصه رواج معقلی‌سازی را می‌توان بعد از به وجود آمـدن هـنر کـاشی‌ هفت‌رنگ و کاربرد آن در ‌‌پوشش‌های‌ داخلی،به خصوص نماسازی‌های‌ خارجی دانست.زیرا مخارج و زمان تهیه و نصب کاشی هفت‌رنگ به‌ مراتب‌ بیش‌ از‌ مـعقلی‌سازی اسـت.علاوه بر آن کارهای معقلی از کاشی‌ هفت‌رنگ مقاومتر است.دلیل آن نیز ابعاد کوچک کاشی‌ است،این‌ ابعاد کـه بـیشتر بـه صورت مربع ساخته شده باعث کاهش آثار ناشی از تغییرات‌ جوی در کاشی می‌شود‌ و پدیده‌هایی چون انـبساط و انـقباض‌ کاشی نـاشی از این آثار را خنثی یا کم‌اثر می‌کند (زمرشیدی،ج 1،1373، ص 5).

با توجه به ویژگی‌های ذکر شـده بـرای کاشی معقلی درمی‌یابیم که‌ تزیینات معقلی نسبت به سایر‌ تزیینات کاشی ماندگارتر است. از این نوع‌ کاشی بیشتر بـرای حـاشیه‌بندی،نوشتن کتیبه‌ها و اسماء جلاله استفاده‌ می‌شود. در برخی از بناهای گذشته مانند صحن اتابکی شاه نـعمت اله‌ ولی از گلچین‌های معقلی برای تزیین پشت بغلها‌ نـیز‌ اسـتفاده شـده است. در مواردی نادر کاشی معقلی زاویه‌دار را کـه شـبیه کاشی جوک است برای‌ حاشیه‌بندی تابلو کاشی‌ها هم به کار می‌برند.

در مناره‌های دوران اسلامی از کاشی‌ها و طـرح‌های مـعقلی به‌ صور گوناگون‌ استفاده می‌شده اسـت کـه مهمترین آنـها؛عبارتند از:

الف-پیچ تزیینی

ب-طرح مـربع اریبی.

ج-طرح زیگزاگی.

د-طرح خـطوط بنایی.(کیانی،1383).